Αρχαιολογικός χώρος Μέσων
O ναός των Mέσων, που ήταν αφιερωμένος στο Δία, το Διόνυσο και την Ήρα, αποτέλεσε κέντρο παλλεσβιακής λατρείας και επικοινωνίας ενώ στις αρχές του 4ου π.X. αιώνα, υπήρξε έδρα του κοινού των λεσβιακών πόλεων. Εδώ διοργανώνονταν προς τιμήν της Ήρας, καλλιστεία. Στο χώρο του, ο επισκέπτης μπορεί να δει πολλά αρχιτεκτονικά μέλη του ναού.
Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μόριας
Κοντά στο χωριό Λάμπου Μύλοι σώζονται τμήματα του Υδραγωγείου, ενός σπουδαίου τεχνικού έργου που υπάρχει εκεί από τον 3ο αιώνα μ.Χ. Το Υδραγωγείο ξεκινούσε από την Αγιάσο και έφτανε στη Μυτιλήνη. Οι καμάρες του, οι ογκόλιθοι, οι πεσσοί, οι άβακες και τα τόξα που το απάρτιζαν ήταν καμωμένα από λεσβιακό γκρίζο μάρμαρο και δημιουργούσαν ένα σύνολο που έμοιαζε με προπύλαια κλασικού ναού ή ανακτόρων.
Κάστρο Σιγρίου
Πρόκειται για μικρό πέτρινο κάστρο, χτισμένο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, χαρακτηριστικό δείγμα της Οθωμανικής τεχνικής. Χτίστηκε το 1757 ή 1767 από τον αντιναύαρχο του Οθωμανικού Στόλου Σουλεϊμάν Πασά, για την προστασία του εμπορικού λιμανιού της περιοχής από την πειρατεία.Είναι μικρών διαστάσεων, τετράγωνο, με τετράγωνους επίσης οχυρωματικούς πύργους στις τέσσερις γωνίες. Η κεντρική πύλη στα ανατολικά έκλεινε με δίφυλλη θύρα, επενδεδυμένη με σιδηρά ελάσματα. Κοσμείται με οξυκόρυφο τόξο - δείγμα τυπικής Αραβικής αρχιτεκτονικής - κατασκευασμένο από εναλλασσόμενους κόκκινους και λευκούς λίθους. Παρόμοια είναι τα τοξωτά λίθινα ή πλίνθινα υπέρθυρα των κελιών στο εσωτερικό του κάστρου, που χρησιμοποιούντο για την διαμονή της μόνιμης φρουράς.Σήμερα διατηρείται σε καλή κατάσταση. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει ένθετες Τούρκικες επιγραφές και περίτεχνη διακόσμηση, που του προσδίδουν ένα χαρακτήρα Ανατολίτικο. Βρίσκεται λίγο έξω από τον οικισμό του Σιγρίου, με καταπληκτική θέα προς το Αιγαίο.
Φρούριο Μυτιλήνης
Το Φρούριο της Μυτιλήνης είναι κτισμένο πάνω σ’ ένα μικρό λόφο, στο υψηλότερο σημείο μιας χερσονήσου μεταξύ του βόρειου και νότιου λιμένα της πόλης, και χαρακτηρίζεται ως το μεγαλύτερο διατηρημένο φρούριο, σε σχετικά καλή κατάσταση, της ανατολικής Μεσογείου. Κατά τους αρχαίους και βυζαντινούς χρόνους, η χερσόνησος αυτή ήταν νησί, αφού χωριζόταν από την υπόλοιπη Λέσβο με τον πορθμό του Ευρίπου.Χτισμένο στην κορυφή πευκόφυτου λοφίσκου, κοντά στο λιμάνι της Μυτιλήνης Λέσβου, είναι ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της Μεσογείου.Η κατασκευή του άρχισε κατά την Βυζαντινή εποχή (483-565 μ.Χ.), με την χρησιμοποίηση αρχαίου δομικού υλικού, και ολοκληρώθηκε στα χρόνια της Ηγεμονίας των Γενουατών Γατελούζων (1355-1462). Το 1373 χτίστηκε πολύπυργο - με επάλξεις και τάφρους- από τον πρώτο Γατελούζο ηγεμόνα Φραγκίσκο Α’.
Γενί Τζαμί Μυτιλήνης
Tο Γενί - Tζαμί (το Nέο Tέμενος), σημαντικό για τη Mυτιλήνη ιστορικό μνημείο της τρίτης δεκαετηρίδας του 19ου αιώνα είναι το μεγαλύτερο και λαμπρότερο μουσουλμανικό τέμενος της πόλης, κι ενα απ' τα χαρακτηριστικότερα της εποχής αυτής στον Eλλαδικό χώρο. Aπό αρχιτεκτονική και αισθητική άποψη, είναι απ' τα πιό ενδιαφέροντα κτίσματα της Mυτιλήνης, αντιπροσωπευτικό της εποχής του και της ενδιαφέρουσας οθωμανικής τέχνης που αναπτύχθηκε σ' ελληνικό έδαφος και φτιάχτηκε από Eλληνικά χέρια, που άφησαν εμφανή τα σημάδια τους σ' αυτή τη δημιουργία.
Το Γενί Τζαμί, μετά τις εργασίες ανάπλασης και αναστήλωσής του, λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος και θα φιλοξενεί εκδηλώσεις του Δήμου
Το Αρχοντικό της Βαρελτζίδαινας στη Λέσβο
Το Αρχοντικό της Βαρελτζίδαινας βρίσκεται στη Πέτρα Λέσβου και πήρε το όνομα από την τελευταία γυναίκα που έζησε σ’ αυτό και πέθανε το 1940 σε ηλικία 100 ετών. Είναι ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα αρχοντικά της του τέλους του 18 αρχών 19 αιώνα, που σώζει αξιόλογη τοιχογραφική διακόσμηση. Βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού της Πέτρας Λέσβου και είναι διώροφο. Η αρχιτεκτονική του ακολουθεί την τότε διαδεδομένη τυπική διάταξη των αρχοντικών κατοικιών που χτίζονταν συνήθως στο κέντρο αγροτικών κτημάτων, κλεισμένων με περίβολο.Το ισόγειο είναι λιθόκτιστο και συμπαγές προσδίδοντας φρουριακό χαρακτήρα στο οίκημα, αντίστοιχο με τις παλαιότερες οχυρές εξοχικές κατοικίες. Διαιρείται σε δύο χώρους και η χρήση του ήταν κυρίως αποθηκευτική.Ο όροφος είναι κατασκευασμένος με την τεχνική μπαγδαντί (ξύλινος σκελετός επιχρισμένος με λάσπη) και αποτελείται από επτά δωμάτια που διαρθρώνονται περιμετρικά, γύρω από ένα κεντρικό χαγιάτι. Η εσωτερική διαμόρφωση των χώρων ανταποκρίνεται απόλυτα στις καθημερινές ανάγκες και στον τρόπο ζωής των ενοίκων.Η κατεξοχήν ζωή της οικογένειας, καθημερινή και επίσημη, εκτυλισσόταν στον όροφο. Κινητά έπιπλα είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπήρχαν.
Σάρλιτζα Παλλάς
Στις αρχές του 20ού αιώνα η περιοχή της Θερμής ήταν πασίγνωστη για το πολυτελέστατο ξενοδοχείο «Σάρλιτζα Παλλάς», το οποίο χτίστηκε το 1909 με σχέδια Γάλλων αρχιτεκτόνων για λογαριασμό του Xασάν Eφέντη Mολά Mουσταφά.
Για 30 χρόνια περίπου, κι αφού πέρασε στο Ελληνικό Δημόσιο, γνώρισε μεγάλη ακμή προσελκύοντας επισκέπτες και προσωπικότητες από Ανατολή και Δύση. Απ’ το 1933 άρχισε να παρακμάζει και, με εξαίρεση κάποιες μικρές αναλαμπές, μπλοκαρισμένο στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και της αδιαφορίας, παραδόθηκε στη φθορά του χρόνου. Σήμερα λειτουργούν μόνον οι λουτροπηγές.
Κάστρο Μολύβου
Το μεσαιωνικό κάστρο του Μολύβου δεσπόζει στην κορυφή του λόφου όπου είναι χτισμένος ο Μόλυβος, στη θέση της αρχαίας Μήθυμνας. Εκεί μπορείτε να φθάσετε οδηγώντας με το αυτοκίνητο από τον περιφερειακό δρόμο που ξεκινάει από την είσοδο του χωριού.Οικοδομήθηκε κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής εποχής στα απομεινάρια αρχαίων, εκτεταμένων τειχών, με σκοπό την αντιμετώπιση επιδρομών Φράγκων και Τούρκων, ολοκληρώθηκε το έτος 1373 από τον Γενουάτη Φραγκίσκο Α’ Γατελούζο και ενισχύθηκε περαιτέρω από τους Τούρκους το 1462.
Σκάλα Σκαμνιάς
Είναι πασίγνωστη για το εκκλησάκι πάνω στο βράχο, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το πολυδιαβασμένο έργο του Mυριβήλη «Παναγιά η Γοργόνα». Είναι από τα πιο τουριστικά μέρη του νησιού και διαθέτει πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια, εξαιρετικές ταβέρνες πάνω στο κύμα - γνωστές για το φρέσκο ψάρι τους - και ωραίες μικρές παραλίες για μπάνιο, με καλύτερη τη βοτσαλωτή Kάγια. Από εδώ μπορείτε να οδηγήσετε παραλιακά στο βατό χωματόδρομο all the way, προκειμένου να φτάσετε από άλλο δρόμο στο Μόλυβο.
Αρχαίο Θέατρο Μυτιλήνης
Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Λέσβου αλλά και του αρχαίου κόσμου ευρύτερα. Συνδέεται με την επέκταση της αρχαίας Μυτιλήνης στην στεριά. Η πρώτη φάση του χρονολογείται στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια. Σήμερα σώζεται στη τελευταία οικοδομική του φάση. Το πεταλόσχημο κοίλο, διαμέτρου 107 μ., σκαμμένο στον εύθρυπτο ηφαιστιογενή βράχο, υπολογίζεται ότι χωρούσε 10.000 περίπου θεατές.
